نقش واسطه ای اهمال‌کاری تحصیلی در رابطه بین علائم نارسایی توجه/ فزون‌کنشی و ضرب‌آهنگ شناختی کند با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه اول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی بالینی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 استادیار گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

زمینه و اهداف: امروزه عملکرد تحصیلی و عوامل موثر بر آن توجه روانشناسان و محققان علوم تربیتی را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای اهمال کاری تحصیلی در رابطه بین علائم نارسایی توجه/ فزون‌کنشی و ضرب‌آهنگ شناختی کند با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه اول صورت پذیرفت.
روش ها: طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود که در قالب روش معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری موردمطالعه کلیه دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه اول شهر تبریز در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. از این جامعه نمونه‌ای به حجم 250 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از مقیاس درجه‌بندی رفتار کودکان (سوانسون و همکاران،1980)، مقیاس کندگامی شناختی (پنی و همکاران، 2009)، مقیاس اهمال‌کاری تحصیلی (سواری،1390) و پرسشنامه عملکرد تحصیلی (درتاج، 1383) استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از ماتریس همبستگی، مدل معادلات ساختاری و شاخص‌های نیکویی برازش در نرم‌افزار AMOS-24 استفاده شد.
یافته ها: نتایج حاصل از مدل معادلات ساختاری نشان داد علائم نارسایی توجه/ فزون‌کنشی و همچنین علائم ضرب‌آهنگ شناختی کند بر عملکرد تحصیلی اثر مستقیم و غیرمستقیم با واسطه گری اهمال کاری تحصیلی دارند.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده می‌توان گفت عملکرد تحصیلی دانش آموزان علاوه بر عوامل سنتی از قبیل نارسایی توجه/ فزون‌کنشی و اهمال‌کاری، می‌تواند تحت تأثیر متغیرهای نوظهور ازجمله ضرب‌آهنگ شناختی کند قرار گیرد و این امر مطالعه هر چه بیشتر و دقیق‌تر عوامل مختلف مؤثر بر عملکرد تحصیلی را خاطرنشان می‌سازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Academic Procrastination in the Relationship between Attention Deficit / Hyperactivity and Sluggish Cognitive Tempo Symptoms with Academic Performance of Lower Secondary School Students

نویسندگان [English]

  • Mohammad Shadbafi 1
  • Elnaz Mohammadi 2
  • Mostafa Zarean 3
1 PhD Candidate in Psychology, University of Tabriz
2 PhD Candidate in Clinical Psychology, University of Tabriz
3 Assistant Professor, Department of Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Background and Objectives: Nowadays, academic performance and the factors affecting it has drown psychologists and educational science researchers’ attention. The aim of this study was to investigate the mediating role of academic procrastination in the relationship between attention deficit /hyperactivity (ADHD) and sluggish cognitive tempo (SCT) symptoms with academic performance performance of lower secondary school students.
Methods: The research method was descriptive-correlational and the statistical population was all lower secondary school male students in Tabriz in 2020-2021 academic year. A sample of 250 students were selected from this population by multi-stage cluster sampling method. To collect the data, Child Behavior Rating Scale (Swanson et al., 1980), Sluggish Cognitive Tempo Scale (Penny et al., 2009), Academic Procrastination Test (Savari, 2011) and Educational Performance Questionnaire (Dortaj, 2004) were used. For data analyses, correlation matrix, structural equation modeling and goodness-of-fit indices in AMOS-24 software were used.
Findings: The results of structural equation modeling showed that the symptoms of ADHD as well as the symptoms of SCT have a direct and indirect effect on academic performance mediated by academic procrastination.
Conclusion: Based on the results, it can be said that students' academic performance, in addition to traditional factors such as ADHD and procrastination, can be affected by newfound variables such as SCT, and this highlights the need to study as much as possible the factors affecting academic performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention Deficit / Hyperactivity
  • Sluggish Cognitive Tempo
  • Academic Procrastination
  • Academic Performance

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 08 آذر 1401
  • تاریخ دریافت: 29 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 30 آبان 1401
  • تاریخ پذیرش: 01 آذر 1401