اثربخشی آموزش حل مسئله شناختی اجتماعی بر خودتنظیمی تحصیلی و راهبردهای مقابله‌ای دانش‌آموزان با اضطراب ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی، مؤسسه آموزش عالی ادیب مازندران، ساری، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی، موسسه آموزش عالی ادیب مازندران، ساری، ایران

3 استادیار گروه علوم تربیتی ، مؤسسه آموزش عالی ادیب مازندران، ساری، ایران.

4 گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش حل مسئله شناختی اجتماعی بر خود تنظیمی تحصیلی و راهبردهای مقابله‌ای دانش‌آموزان دارای اضطراب ریاضی بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دوره اول متوسطه شهر بابل در سال تحصیلی ۱۴۰3-۱۴۰2، که به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند، تعداد ۳۴ نفر براساس ملاک‌های ورود انتخاب و در دو گروه ۱۷ نفره آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه اضطراب ریاضی چیو هنری (۱۹۹۰)، خودتنظیمی تحصیلی سواری و عرب‌زاده (۱۳۹۲) و راهبردهای مقابله‌ای لازاروس (۱۹۸۵) استفاده شد. پروتکل آموزش حل مسئله شناختی اجتماعی دی زوریلا و همکاران (2002) طی ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای برای گروه آزمایش انجام شد و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS-24 با روش تحلیل کوواریانس چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‎ها نشان داد که اثربخشی هم‌زمان آموزش حل مسئله شناختی اجتماعی بر متغیرهای خودتنظیمی تحصیلی، راهبرد مقابله‌ای مساله‌مدار و راهبرد مقابله‌ای هیجان مدار وجود دارد (۰۱/0 P< و ۷۵۸/۴۷ F=) و اندازه اثر همزمان آن برابر ۸۴/۰ است. نتابج نشان داد که آموزش حل مسئله شناختی اجتماعی نه تنها به عنوان ابزاری کلیدی در ارتقاء عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان عمل نموده، بلکه موجب خودتنظیمی بیشتر و بهبود راهبردهای مقابله‌ای آنان گردید. این دستاوردها نه تنها می‌تواند به عنوان مبنایی برای طراحی برنامه‌های آموزشی موثرتر در مواجهه با مشکلات اضطراب ریاضی و چالش‌های تحصیلی آتی مورد استفاده قرار گیرد، بلکه می‎تواند به تقویت سلامت روانی و اجتماعی دانش‎آموزان نیز منجر شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The effectiveness of social cognitive problem solving training on academic self-regulation and coping strategies of students with math anxiety

نویسندگان [English]

  • Shahrbanoo Dehrouyeh 1
  • Seyyede Tahereh Razaghian 2
  • Maryam Hafezian 3
  • Elahe Dadkhah 4
1 Assistant Proffessor, Department of Psychology, Adib Mazandaran Institute of higher education ,Sari, Iran
2 Master's degree student in psychology, Adib Mazandaran Institute of Higher Education, Sari, Iran
3 Assistant Proffessor, Department of Educational Sciences, Adib Mazandaran Institute of higher education, Sari, Iran
4 Department of psychology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran
چکیده [English]

The aim of the present study was to investigate the effectiveness of social cognitive problem-solving training on academic self-regulation and coping strategies of students with math anxiety. The research design was semi-experimental and pre-test-post-test with a control group. The statistical population includes all the students of the first year of high school in Babol city in the academic year of 2023-2024, who were selected by non-random sampling method, 34 people were selected based on the entry criteria and were replaced in two groups of 17 people, experimental and control. To collect data, Chiu & Henry math anxiety questionnaire (1990), Sevari & Arabzade academic self-regulation (2013) and Lazarus' coping strategies (1985) were used. The social cognitive problem solving training protocol of D’Zurilla et al. (2002) was carried out during 10 sessions of 90 minutes for the experimental group and the data was analyzed using SPSS-24 with multivariate analysis of covariance. The findings showed that there is a simultaneous effectiveness of social cognitive problem-solving training on the variables of academic self-regulation, problem-oriented coping strategy, and emotion-oriented coping strategy (P<0.01,F=47.758)and its simultaneous effect size is 0.84. The results showed that social cognitive problem-solving training not only acted as a key tool in improving students' academic performance, but also led to greater self-regulation and improved coping strategies. These achievements can not only be used as a basis for designing more effective educational programs in dealing with math anxiety problems and future academic challenges, but can also lead to strengthening students' mental and social health.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social-Cognitive Problem-Solving
  • Academic Self-Regulation
  • Coping Strategies
  • Math Anxiety

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 آذر 1403
  • تاریخ بازنگری: 28 دی 1403
  • تاریخ پذیرش: 29 دی 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار